Pierwsze całkowicie szczelne okna wprowadzone zostały na polski rynek już kilkanaście lat temu. Po pierwszych zachwytach nad ich skutecznością, przyszedł czas na pragmatyczne spojrzenie na skutki ich stosowania. Okazuje się, że w parze z doskonałą szczelnością nowoczesnych okien idzie problem braku efektywnej wymiany powietrza pomiędzy pomieszczeniem a środowiskiem zewnętrznym i związana z tym nadmierna wilgotność panująca we wnętrzach. Odpowiedzią na te problemy są nawiewniki okienne. Czy ich stosowanie jest w jakikolwiek sposób uregulowane prawnie? Czy są sytuacje, w których jesteśmy zobligowani do zamontowania tych urządzeń w oknach?
Nawiewnik powietrza jest niewielkich rozmiarów urządzeniem montowanym w oknach, drzwiach balkonowych lub tarasowych w celu zapewnienia przepływu powietrza zewnętrznego w ilości niezbędnej do zachowania optymalnej jakości powietrza we wnętrzu pomieszczenia. Można zamontować go na szczelinie wykonanej w górnej części okna lub też pomiędzy nią a nadprożem – wówczas nie ma konieczności frezowania szczelin ingerencji w konstrukcję ramy okiennej. Szczegóły poznasz w zakładce Wentylacja Okienna w Pytaniach i Odpowiedziach, a teraz omówimy kwestie prawne dotyczące omawianych urządzeń.
Co o konieczności montowania nawiewników okiennych mówi prawo?
Według Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dn. 6.XI.2008 roku W sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie jest podstawowym dokumentem regulującym zobowiązanie do montażu nawiewników na oknach budynków mieszkalnych jednorodzinnych, budynków zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Zgodnie z Rozporządzeniem współczynnik infiltracji (ilość powietrza, jaka przedostaje się w ciągu 1 godziny przez 1 metr szpary okna lub drzwi balkonowych przy zachowaniu różnicy ciśnień 1daPa) powinien wynosić nie mniej niż 0,3m3.
Według Rozporządzenia nawiewniki okienne należy instalować w każdym budynku, w którym występuje wentylacja grawitacyjna lub wentylacja mechaniczna wywiewna. Natomiast w przypadku budynków z wentylacją mechaniczną nawiewną lub nawiewno – wywiewną powinny zostać zamontowane urządzenia mechaniczne w postaci wentylatorów nawiewnych.
Jakie wymagania powinny spełniać nawiewniki?
Prawo nakazuje także, aby każde urządzenie tego typu wprowadzone do obrotu spełniał określone kryteria, które określa Norma Polska PN-B-03430:1983. Pierwszym z kryteriów, na podstawie których urządzenie może zostać dopuszczone do użytkowania, jest objętość strumienia powietrza przepływającego przez otwarte urządzenie. Zgodnie ze wspomnianym aktem objętość ta powinna wynosić:
- przy wentylacji grawitacyjnej – 20 do 50 m3 powietrza na godzinę,
- przy wentylacji mechanicznej wywiewnej – 15 do 30 m3 powietrza na godzinę.
Drugim parametrem, na który zwraca się uwagę, jest stopień szczelności nawiewnika znajdującego się w pozycji zamkniętej. Zgodnie z prawem urządzenie to nie może być w 100% szczelne, a przepływ powietrza powinien plasować się na poziomie od 20 do 30% maksymalnej wydajności przewidzianej dla danego modelu.
25.VI.2008 roku Polska przyjęła europejską normę EN 13141-9 (ze zmianą AZ3:2000), która nałożyła obowiązek przeprowadzania dodatkowych testów odnośnie nawiewników higrosterowanych polegających na zbadaniu wpływu temperatury i wilgotności powietrza na działanie urządzenia.
Czy to oznacza, że każdy właściciel domku jednorodzinnego, w którym funkcjonuje wyłącznie wentylacja grawitacyjna lub mechaniczna wywiewna, musi kupić i zainstalować omawiane urządzenia? Według prawa – tak, ma taką powinność. Inwestycję należy przeprowadzić dla każdego budynku poddawanego remontowi, nadbudowie, przebudowie, rozbudowie lub zmianie sposobu użytkowania (np. zmianie budynku mieszkalnego na siedzibę firmy lub odwrotnie). Przepisy nakładają konieczność uwzględnienia urządzeń także dla nowo projektowanych budynków.
Co może Ci dać system wentylacyjny w domu lub siedzibie firmy?
Wiemy już, że dla potrzeb wentylacyjnych należy zapewnić określony poziom przepływu powietrza w każdym z pomieszczeń. Oczywistym wydaje się nam także, że nie każdy zarządca budynku od razu podejmie decyzję o takiej inwestycji, mimo że jest ona jak najbardziej uzasadniona (i to nie tylko przez fakt istnienia regulacji prawnych). Aspektami, które dla każdego z nas powinny być priorytetowe, są przede wszystkim:
- jakość powietrza w pomieszczeniach mieszkalnych oraz możliwość instalacji filtra powietrza w nawiewnikach antysmogowych,
- możliwość zminimalizowania hałasu napływającego ze środowiska zewnętrznego – w przypadku nawiewników akustycznych,
- możliwość wietrzenia pomieszczeń bez ryzyka powstania przeciągu wyziębiania pomieszczeń w zimie oraz utraty energii cieplnej.
Nowoczesne nawiewniki zapewniają użytkownikom pomieszczeń niezwykły komfort. Jeśli wybierzemy urządzenie z filtrem antysmogowym i antyalergicznym, do naszych wnętrz będzie napływało powietrze oczyszczone z cząsteczek stałych, zanieczyszczeń i alergenów zawieszonych w powietrzu zewnętrznym. Dodatkowo nie które nawiewniki okiennete zapewniają tłumienie dźwięków nawet do 48dB. To szczególnie istotne w przypadku rodzin z małymi dziećmi, mieszkańców dużych aglomeracji lub pracowników firm obsługujących klientów i kontrahentów na miejscu. I równie istotna sprawa – urządzenia instaluje się na wysokości 180cm nad powierzchnią posadzki, co ma swoje praktyczne uzasadnienie – na tej wysokości powietrze jest ciepłe, a zatem powietrze dopływające z zewnątrz miesza się z nim i ogrzewa się, zapobiegając tym samym powstawaniu przeciągów.
Doskonała jakość powietrza oraz cisza to w dzisiejszych czasach, pełnych zanieczyszczeń i hałasu, prawdziwa rzadkość. Biorąc pod uwagę przystępne ceny urządzeń i ich tanią eksploatację oraz, a może przede wszystkim, przepisy prawa, zdecydowanie inwestycja w nawiewniki zdaje się być całkowicie uzasadniona.